حماد بن عیسی
حماد بن عیسی جهنی بصری از راویان شیعه که از امامین صادق و کاظم (علیهماالسّلام) روایت کرده و تا عصر امام جواد (علیهالسّلام) در قید حیات بوده ست؛ لیکن از امام جواد و امام رضا (علیهماالسّلام) حدیثی ندارد. حماد از اصحاب اجماع امام ششم و مردی بسیار راستگو و پرهیزگار و در روایت حدیث محتاط بوده است.
از خود او منقول است که میگفته: هفتاد حدیث از امام صادق (علیهالسّلام) شنیده بودم، اما در بسیاری از آنها به تردید افتادم؛ فقط بیست حدیث ماند که هرگز در صحت آنها تردیدی ندارم.
و نیز روایت میکنند که او از امام صادق (علیهالسّلام) درخواست کرد برای او دعا کند و از خدا برایش خانه، همسر و فرزند و خدمتکار و حج همه ساله بخواهد. امام دست به دعا برداشت و عرض کرد: اللهم صل علی محمد و آل محمد و ارزقه دارا و زوجه و ولدا و خادما و الحج خسمین سنه. خدایا بر محمد و آل محمد درود فرست و به حماد خانه و همسر و فرزند و خدمتکار و پنجاه سال حج روزی کن.
برخی گفتهاند: این دعا را امام کاظم (علیهالسّلام) برای حماد بن عیسی کرده است. حماد میگوید: چون امام پنجاه سال را قید کرد، دانستم که بیشتر از آن موفق نخواهم شد و عمرم به سر خواهد رسید.
ولی اکنون دعای امام درباره من مستجاب شده: این خانه من است و این همسرم که در پشت پرده نشسته و سخن مرا میشنود و این فرزند و این خدمتکارم که خداوند همه را به من مرحمت کرده است.
حماد برای پنجاه و یکمین بار به قصد حج بار سفر بست؛ اما وقتی به جحفه رسید و به نیت غسل احرام وارد نهر آب شد، سیلاب او را برد و غرق کرد. غلامانش او را دنبال نمودند و از آب گرفتند، لیکن او مرده بود و به همین جهت او را «غریق جحفه» نامند. این حادثه به سال ۲۰۹ ق. رخ داده است